In de schaduw is het comfortabel
Het drama met de MH17 laat tot in de eeuwigheid bij de nabestaanden een gitzwart spoor na. Ik ben blij dat we voor dit soort rampen een regering hebben die, samen met civiele en militaire hulpverleners, in actie komt. En wij kijken mee. De kijkersfile bij een ongeluk is ook altijd de langste.
Niemand kan volledig voorbereid zijn op rampen en traumatisch incidenten zonder dit persoonlijk ervaren te hebben. Ongeacht welke (formele) rol je er in moet spelen. Ook onze minister-president en de andere leden van het kabinet dus niet. Ik heb gemerkt dat ik in de afgelopen dagen een sterk vertrouwen heb gehad in Rutte en Timmermans. Natuurlijk heb ik mijzelf ook afgevraagd welke acties ze gaan nemen. Is er een hardere lijn nodig? Moeten er special forces heen om de slachtoffers op te halen? Haal onze mensen terug!
Onder de grootst denkbare druk van heftige emoties, een volk dat eisen stelt en de wereld die meekijkt ben ik blij dat Rutte met zijn team de beslissingen heeft moeten nemen, en niet ik. Rutte en Timmermans hadden een plan, een duidelijke rolverdeling en er is onder deze omstandigheden op topniveau gepresteerd en ook een resultaat gehaald. Daarbij neem ik vooral mee dat beslissingen in het heetst van de strijd, in het moment en bijna realtime moeten worden genomen. Er is geen tijd om in de schaduw af te koelen. Daar is de regering voor, zodat we zelf in de comfortabele koelte van de schaduw kunnen blijven. Dat verdienen we ook. Generaties hebben daar hard voor gewerkt en gestreden. Toekomstige generaties zullen dat ook blijven doen.
Waarom is er dan toch zo op de man in plaats van de bal gespeeld?
Natuurlijk had iedereen de stoffelijke overschotten eerder terug willen hebben en had de rampplek niet onteerd mogen worden. Maar de realiteit is dat het een oorlogsgebied is. Had Rutte dan op een tank naar binnen moeten rijden?
Natuurlijk had de OVSE ter plekke krachtiger willen handelen. Maar als iemand van de OVSE, met een kogelvrij vest aan, met zijn handen in de zakken staat, is het toch niet zo dat hij denkt aan declaraties inleveren.
Natuurlijk gebeurt de berging van slachtoffers in een oorlogsgebied op een andere manier. Maar dat wil nog niet zeggen dat het niet goed gebeurt. De leider van het Nederlands forensisch team hoor ik op de televisie verklaren dat de lichamen op een juiste wijze zijn geborgen.
Op maandagavond spreekt minister Timmermans de wereld toe tijdens de vergadering van de Veiligheidsraad.
Timmermans vanuit NY: “Ik kook van emotie. Maar rationeel handelen moet nu mijn bijdrage zijn.” #MH17
— Koen Venekamp (@koenvenekamp) July 22, 2014
Nogmaals speech Timmermans VN veiligheidsraad luisteren. Zo klinkt politiek leiderschap! https://t.co/TigI26aUvW verplicht luisteren 2e K.
— Kim van Velzen (@kimvanvelzen) July 21, 2014
Goed spreken in het openbaar is een heel stuk moeilijker dan velen denken. Tel daarbij op de (persoonlijke) emotie, de vermoeidheid, de druk van de nabestaanden, de ogen van de wereld en alle andere belangen. De speech van Timmermans is er eentje van de buitencategorie die het aller aller allergrootste respect verdient. Waarmee ook de mensen van de regering onder leiding van Rutte het allergrootste respect verdienen.
Binnen twaalf uur zie ik het onderstaande bericht en lees ook een aantal reacties die gaan over de ijdelheid van Timmermans. Vreemde manier van Upcoming om een ode aan Timmermans te geven.
Gefeliciteerd @upcoming. Jullie dieptepunt is bereikt: ’12 Foto’s van een vrolijke Frans Timmermans’. http://t.co/M7WZgCPFCF
— Martijn Konings (@MartijnKonings) July 22, 2014
In de schaduw is het comfortabel. Ik zal nooit kunnen begrijpen waar dit soort reacties vandaan komen. Leuk doen, jaloezie, algehele ontevredenheid..
Er zal later nog genoeg naar boven komen wat beter had gekund. Misschien wel gemoeten. Maar wie kan dit vooraf tot in het laatste detail voorbereiden en ook de perfecte uitkomst regisseren?
Dit stuk gaat niet over de mogelijke verbeterpunten. Niet over het bijna failliet van de Europese diplomatie. Niet of het economisch beleid van de regering goed is en niet over alle andere missers die de regering maakt. Dit gaat over het kunnen en willen inleven in mensen die bij een ramp het publieke doel dienen of in de hulpverlening werken. Schouder aan schouder, zij aan zij, vierentwintig uur per dag aan de slag zijn om het land, de slachtoffers en nabestaanden te helpen. En dat allemaal doen vanuit een oprechte overtuiging en in een door digitale media gedomineerde wereld. Zodat wij in het comfort van de schaduw, onze mening over hun handelen kunnen geven.
Noot: vanuit mijn directe omgeving weet ik wat het met een mens doet om met slachtoffers of nabestaanden van rampen en ernstige incidenten te spreken. Dat gun je niemand. Toch zijn er vele mensen die dat doen en waar slachtoffers en nabestaanden troost uit putten. Hulde voor al die mensen! Ook vanuit mijn eigen ervaring weet ik hoe het is om met ernstige, tot de dood leidende, incidenten te maken te hebben. Na die momenten kijk je terug en ben je verbaasd over jezelf. Het eigen gedrag is niet voorspelbaar geweest.
Voor mij gaat dit verhaal ook op als we praten over onze militairen, die door de politiek worden uitgezonden naar een oorlogsgebied om daar hun werk te doen.
Het laatste woord is voor lange tijd aan minister van Buitenlandse Zaken Frans Timmermans.